فیتواستروژن و تاثیرات فراوان آن بر سطوح هورمونی بدن

یکی از ترکیبات طبیعی موجود در گیاهان و غذاهای گیاهی را می‌توان فیتواستروژن دانست، هنگامی که این مواد توسط افراد مختلفی مصرف شود، همانند استروژن تولیدشده در بدن می‌تواند تاثیرات خود را بگذارد. مزایای سلامتی بسیار زیادی در مصارف گیاهی و طبیعی وجود دارد که به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.

فیتواستروژن و بررسی آن

علاقه‌مندان به مجله پزشکی رایان درمان؛ در این مقاله قصد داریم تا مزایا و همچنین خطرات فیتواستروژن را مورد ارزیابی قرار دهیم و یک لیست از مواد غذایی حاوی آن را نیز معرفی نماییم.

فیتواستروژن چیست؟

همانطور که در ابتدا هم گفتیم، فیتواستروژن همان استروژن‌هایی هستند که به صورت کاملا طبیعی در گیاهان وجود دارند، جالب آنکه بخش وسیعی از آن‌ها هم اکنون جزو وعده‌های غذایی همگان می‌باشند.

استروژن یکی از هورمون‌های آزاد شده در بدن زن بوده که موجب تنظیم چرخه قاعدگی می‌شود، سیستم غدد درون‌ریز بدن مسئول تولید این هورمون می‌باشد.

زمانی که زنان در دوره نوجوانی خود به سر می‌برند، استروژن است که نقش بسیار مهمی را در توسعه و رشد سینه، مویرگ‌ها و موی بلندشان ایفا می‌کند. لازم به ذکر است تا هنگام یائسگی استروژن یک دوره زمانی را کنترل خواهد کرد.

غذاهایی که دارای فیتواستروژن می‌باشند عبارتند از:

سبزیجات

میوه

برخی از غلات

حبوبات

زمانی که یک فرد از غذاهای گیاهی حاوی فیتواستروژن استفاده می‌کند ممکن است اثرات مشابهی با استروژن تولید شده در بدن ایجاد نماید و به همین دلیل است که فیتواستروژن‌ها به عنوان استروژن‌های غذایی شناخته می‌شوند.

برخی از افراد شاید برایشان سوال پیش آید که آیا برای فیتواستروژن مکمل هم وجود دارد، بله اما باید بدانید که مصرف مواد طبیعی و گیاهی بسیار ایمن‌تر می‌باشد.

فیتواستروژن به چه صورت عمل می‌کند؟

در حقیقت فیتواستروژن تمامی حرکات و اثرات استروژن بدن را تقلید می‌کند زیرا ساختار شیمیایی آن‌ها با یکدیگر بسیار مشابه هستند.

هنگامی که فیتواستروژن وارد بدن شود، گیرنده‌های استروژن موجود در بدن آن‌ها را همانند اوستروژن درمان می‌کند، این ماده ناشی از اختلالات غدد درون‌ریز بوده و عملکرد هورمونی طبیعی را مختل خواهد کرد.

لازم به ذکر است که فیتواستروژن در حقیقت یک استروژن به حساب نمی‌آید و به همین دلیل نمی‌توان گفت که تمامی اثرات آن را ایجاد خواهد کرد، باید گفت اثرات آن ضعیف‌تر می‌باشد.

فواید

فیتواستروژن ممکن است برای زنانی که تمایل دارند تا نوعی تعادل هورمونی را در زمان یائسگی ایجاد نمایند بسیار موثر عمل کند. در دوران پیری سطح این هورمون در بدن یک زن نوسان کرده و موجب بروز نشانه‌های مختلفی خواهد شد که به برخی از آن‌ها اشاره‌ای خواهیم کرد.

Perimenopause حالتی است که در یک زن حدودا 40 ساله شروع شده و تا زمان یائسگی ادامه خواهد داشت.

علائم این حالت را می‌توان موارد زیر دانست:

چشمک زدن

سینه‌های کمی چروکیده

توانایی و قابلیت جنسی پایین

خستگی

دوره‌های عادت ماهانه نامنظم

نوسانات خلقی

این علائم مسلما برای تمامی زنان حالت‌های ناخوشایندی بوده و برای درمان یا کنترل آن به سراغ برخی از موارد هورمونی خواهند رفت. می‌توان از فیتواستروژن به عنوان نوعی جایگزین طبیعی برای استروژن استفاده کرد، مسلما تاثیرات خوبی خواهد داشت.

این ماده شیمیایی طبیعی موجود در گیاهان دارای مزایای بالقوه دیگری هم بوده که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

مورد اول، خلاص شدن از گرما

همراهان رایان درمان؛ در برخی از زنان، گاهی نوعی گرمای ناخوشایند ایجاد شده و این ماده شیمیایی می‌تواند آن را رفع نماید، بر اساس نتیجه یکی از مطالعات صورت گرفته در سال 2014 مشخص شده است که این ماده شیمیایی موجب کاهش گرمازدگی و یا گُر گرفتگی در زنان یائسه بدون عوارض جانبی می‌شود.

مورد دوم، پیشگیری از پوکی اُستخوان

کمبود هورمون استروژن پس از دوران یائسگی می‌تواند سلامت اُستخوان‌ها را تحت تاثیر خود قرار داده و موجب ایجاد برخی از بیماری‌ها همانند پوکی استخوان شود.

درمان‌های جایگزین هورمونی همانند HRT می‌تواند به تقویت و از بین بردن مشکلات کمک نماید اما احتمال دارد که عوارض جانبی ناراحت‌کننده‌ای را نیز به دنبال داشته باشد، بنابراین می‌توان فیتواستروژن را یک جایگزین طبیعی عنوان کرد.

بر اساس یکی از مطالعات صورت گرفته در سال 2011 مشخص شده است که فیتواستروژن قادر است تا برای مبارزه با پوکی اُستخوان پس از یائسگی موثر عمل کند.

با این‌حال محققان اشاره کردند که برخی از عوارض جانبی بالقوه نیز در رابطه با آن وجود دارد، همانگونه که اداره غذا و دارو ایالات متحده آمریکا یا همان FDA در حال حاضر این ماده شیمیایی را تنظیم نمی‌کند.

مورد سوم، مبارزه با مسئله قاعدگی

زمانی که سطح استروژن زن کاهش یابد ممکن است بر روی خلق و خو و همچنین انرژی او تاثیرگذار باشد.

برخی از زنان سعی می‌کنند تا غذاهای غنی از فیتواستروژن را در این مدت مصرف نمایند تا بتوانند سطوح هورمونی را تنظیم و علائم را از بین ببرند.

برای حمایت از استفاده این ماده شیمیایی لازم است تا تحقیقات بیشتری انجام شود.

مورد چهارم، درمان آکنه

هنگامی که زنان در معرض آکنه قرار بگیرند ممکن است افزایش هورمون‌های مردانه یا همان آندروژن‌ها علت این مسئله باشد، این ماده شیمیایی می‌تواند در مبارزه با آکنه و همچنین ایجاد تعادل در سطوح هورمونی موثر عمل کند.

یکی از مطالعات صورت گرفته در سال 2017 این نظریه را تا حد زیادی مورد تایید قرار داده اما برای اثبات صد در صدی لازم است تا آزمایشات بیشتری صورت گیرد.

مورد پنجم، مبارزه با سرطان پستان

برخی از ادعاها بیانگر آن هستند که فیتواستروژن برای مبارزه با سرطان‌های هورمونی بسیار مفید به فایده می‌باشند.

بر اساس نتایج مشخص شده یکی از آزمایشات سال 2009 مشخص شده است که مصرف مواد غذایی سویا در کاهش میزان مرگ و میر زنان مبتلا به سرطان سینه موثر واقع شده است، غذاهای مبتنی بر سویا دارای مقادیر بالایی از فیتواستروژن می‌باشند.

طبق یکی دیگر از مطالعات سال 2015 نیز اثرات این ماده شیمیایی بر مهار رشد سلول‌های سرطانی پستان مشخص شد اما یکی دیگر از مطالعات نشان داد که نقش فیتواستروژن‌ها در بقای سرطان بسیار پیچیده است، به هر حال جهت ایجاد نتیجه قطعی به آزمایشات بیشتری نیاز است.

مورد ششم، ارتقای سلامت قلب

این ماده شیمیایی ممکن است در ایجاد سلامت قلب نیز بسیار موثر عمل کند. بر اساس یکی از مطالعات سال 2016 مشخص شد که فیتواستروژن جهت درمان یکی از بیماری‌های تاثیرگذار بر روی شریان‌ها و سلامت قلب در زنان یائسه می‌تواند مفید باشد اما همانند موارد قبلی باز هم برای تایید نیاز به آزمایشات بیشتری است.

خطرات و عوارض جانبی

باید بدانید که این ماده شیمیایی با اینکه می‌تواند تاثیرات مثبتی را ارائه دهد اما هیچگاه به اندازه ماده اصلی تولید شده در بدن کارآیی ندارد.

این ماده ممکن است موجب افزایش خطر موارد زیر گردد:

چاقی

سرطان

مشکلات تولید مثل

بر اساس یکی دیگر از مطالعات سال 2010 مشخص شده است که وجود سطح بالایی از این ماده می‌تواند بر عملکرد تخمدان‌ها تاثیرگذار باشد.

منابع غذایی

این ماده شیمیایی در موارد زیر وجود خواهد داشت:

دانه‌های آفتابگردان

دانه‌های کنجد

بادام

گردو

هویج

سیب

توت فرنگی

عدس

محصولات سویا

توفو

ریشه شیرین‌بیان

قهوه

روغن زیتون

جو

دانه گندم

Source: http://rayandarman.com